TÜR: Drama, Gerilim. SÜRE: 120 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 2012. imdb: 7,8. rottentomatoes: %96.
Operasyon: Argo, Hollywood klişeleri içerse de, gerçek olaylardan beyaz perdeye aktarılmış ilgi çekici konusuyla, izlenesi bir drama film.
Gerçek olay kahramanları ile filmdeki oyuncuların fotoğraflarının yan yana ekrana geldiği filmin sonunda, benzerliklere şaşırmamak elde değil.
Konu
İran’daki Amerikan yanlısı Şah’ın devrilmesi ve Amerika’ya sığınmasının ardından 4 Kasım 1979’da İran’daki devrim yanlıları ABD Büyükelçiliğini basıp içeride bulunan tüm çalışanları esir alırlar. Rehineleri bırakmak için tek koşulları Amerika’nın Şah’ı kendilerine teslim etmesidir. Bu olaydan sadece 6 Amerikalı kaçmayı başarır. Onlar da gizlice yakınlarda bulunan Kanada Büyükelçiliği’ne sığınmışlardır. CIA olayın ardından bu 6 kişiyi kurtarmak için planlar yapmaya başlar.
Hakkında
Tony Mendez’in The Master of Disguise kitabından Chris Terrio tarafından uyarlanan Operasyon: Argo’nun yönetmen koltuğunda Ben Affleck oturuyor.
7 dalda Oscar’a aday gösterilen yapım, En İyi Film, En İyi Senaryo ve En İyi Kurgu ödüllerinin sahibi oldu. Film ayrıca, Altın Küre’de En İyi Film ve En İyi Yönetmen, BAFTA’da ise, En İyi Film ve En İyi Kurgu ödüllerini kucakladı.
Argo, rottentomatoes’da %96 taze olarak değerlendiriliyor.
45 milyon dolar bütçesi olan yapım, 232 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.
Ivır Zıvır
Filmin uyarlandığı kitabın yazarı Tony Mendez, Studio 6 olarak bilinen ve Argo’yu çekme bahanesiyle İran’daki Amerikalıları kurtarmak için kurulan paravan film şirketine, operasyon başarıyla tamamlandıktan haftalar sonra bile, senaryolar gönderildiğini ve gönderilen 21 senaryodan birinin Steven Spielberg’e ait olduğunu söyledi.
Bir röportajda, dönemin ABD başkanı Jimmy Carter, “filmin” konusunun büyük bir drama olduğunu ve En İyi Film Oscar’ını hak ettiğini söylemişti. Ayrıca Carter, operasyon fikrinin ve planın %90’ının Kanada’ya ait olduğunu, başarılı sonucun CIA’ye büyük bir saygınlık kazandırdığını ve olayın başkahramanının İran’daki Kanada büyükelçisi Ken Taylor olduğunu söyledi.
Ben Affleck, filmin yapım ekibinin CIA ana karargâhında çalışabilmesi için çok özel yetki verdiğini ve bunun için Tony Mendez’e büyük bir minnet duyduğunu ifade etti.
Ben Affleck, büyükelçilikte sıkışıp kalan karakterleri canlandıran oyuncuların dönemi daha iyi anlamaları adına, onlardan bir hafta boyunca 1979’lara ait giysilerle bir arada olmalarını istedi.
Yönetmen Ben Affleck, filmin tansiyonunu oluşturmak ve hızlı ilerlemek adına, gerçek olayların sırasında bilinçli olarak değişiklikler yaptığını ifade etti.
Filmde, Tahran’daki İngiliz ve Yeni Zelanda büyükelçilikleri 6 Amerikalı diplomatı kabul etmiyor ve onlar da Kanada büyükelçiliğine gidiyorlar. Gerçekte ise, diplomatlar birkaç gün İngiltere büyükelçiliğinde kaldılar fakat Kanada büyükelçiliğinin daha güvenli olacağı konusunda hem fikir olunduktan sonra oraya geçtiler. Ayrıca Yeni Zelanda ve İngiltere büyükelçilikleri ülkedeki diğer Amerikalılara da çeşitli yardımlarda bulundular.
Filmin Toronto Film Festivalindeki gösteriminden sonra, operasyondaki Kanada hükümetinin rolünün adaletsiz bir şekilde çok aza indirgendiği konusunda eleştiriler yapıldı. Ben Affleck, eleştirileri kabul etti ve dipnotu yeniden kaleme alarak, CIA operasyonunun tamamlanmasında Kanada hükümetinin büyük desteği olduğunu ve uluslararası yardımlaşmanın önemi konusunda çok büyük bir örnek teşkil ettiğini ifade etti.
Filmin girişinde yer alan “arşiv” görüntülerinin hiçbiri gerçek görüntüler değil, hepsi yeniden çekildiler.
Tony Mendez’in birkaç akrabası otobüs yolcusu olarak ufak bir rol aldılar.
Gerçekte Tony Mendez sadee 1,5 gün tahranda kalmıştı.
Filmin girişinde yer alan Amerika’yı protesto eden kızgın İranlılar sahnesi Los Angeles’daki Beverly Hilton Hilton Hotel’inin önünde çekildi. Paravan Argo filminin kamuoyu duyurusu da zamanında bu hotelde yapılmıştı.
Amerikan konsolosluğunun basılmasının ardından ele geçirilen bazı materyaller günümüzde, Tahran’daki bir müzede sergileniyorlar.
Alan Arkin, filmin oyuncu kadrosuna dâhil edilen ilk oyuncuydu.
***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***
Havaalanındaki son dakika kovalamaca sahnesi tamamen kurgusal. Gerçekte, diplomatlar uçuşları için yetkililere önceden yer ayırtılmış biletleri gösterdiler ve hiçbir sorun yaşamadan uçağa geçtiler. Uçuş sabah 5.30’daydı ve hiçbir Cumhuriyet Muhafızı o an havaalanında görevli değildi.
Dip Not: 10 Şubat 2013’de yayımlandı, 15 Mayıs 2015’de güncellendi.