TÜR: Macera, Savaş, Dram. SÜRE: 89 Dk. ÜLKE: Japonya. YAPIM YILI: 1988. imdb: 8,5. Tomatometer: %97…

2. Dünya Savaşı’nın son günlerinde Japonya’da hayatta kalmaya çalışan 14 yaşındaki Seita ve 4 yaşındaki kardeşi Setsuko’nun başından geçenleri konu edinen Ateşböceklerinin Mezarı, oldukça sarsıcı ve sert bir animasyon.

Animasyonun, kahramanca bir uğraşı abartılı bir şekilde anlatmak yerine tamamen savaşın sebep olduğu kişisel trajedilere odaklanıyor olması izleyiciye yaşattığı sarsıcı etkinin daha da derinleşmesini sağlıyor.

Konu

2. Dünya Savaşı’nın son günlerinde bombalanan Kobe şehrinde yaşayan 14 yaşındaki Seita ve dört yaşındaki kız kardeşi Setsuko hayatta kalmak için yollara düşmüşlerdir. Kısa bir süre sonra annelerinin öldüğünü öğrenen Seita, gerçeği ufak kardeşinden saklayıp, tüm olumsuzluklara rağmen her şey normalmişçesine onu tüm olumsuzluklardan uzak tutmaya çalışmaktadır.

Hakkında

Akiyuki Nosaka’nın 1967’de yayınladığı aynı adlı kısmi otobiyografik kısa hikâyesinden Isao Takahata’nın uyarladığı Ateşböceklerinin Mezarı’nın yönetmenliğini de Takahata üstleniyor.

Animasyon imd’nin en iyi 250 film listesinde üst sıralarda yer alıyor.

Ivır Zıvır

Filmin uyarlandığı kısa hikâyenin yazarı Akiyuki Nosaka, II. Dünya Savaşı’da açlıktan ölen kız kardeşinden özür dilemek amacıyla hikâyeyi kaleme aldı.

Drama en sarsıcı animasyonlardan biri olarak kabul ediliyor.

Roger Ebert filmi şimdiye dek yapılmış en güçlü savaş karşıtı filmlerden biri olarak nitelendiriyor.

Animasyon tarihçisi Ernest Rister filmi Steven Spielberg’in Schindler’in Listesi (Schindler’s List) yapıtı ile karşılaştırarak, gördüğü en içten animasyon film olduğunu belirtti.

Yapım günümüzün en şöhretli animasyonlarından biri olan Komşum Totoro’yla (Tonari No Totoro / My Neighbor Totoro) aynı stüdyoda ve eş zamanlı olarak yapıldığı için birçok animasyoncu hangi projede çalıştığını hatırlayamıyor.

Yayıncılar finansal risk almamak için Komşum Totoro’yu (Tonari No Totoro / My Neighbor Totoro) yayınlamak istemediği için animasyon Ateşböceklerinin Mezarı’yla birlikte yayınlandı. Ama ilginçtir ki, ilk olarak Komşum Totoro gösterildiği için sinema salonundan mutlu ayrılmayı tercih eden seyirciler nedeniyle Ateşböceklerinin Mezarı genelde “gözden kaçan” yapım oldu.

Japonya’nın 2. Dünya Savaşı’ndaki rolünü konu edindiği endişesiyle yapımın Güney Kore’deki yayını ertelendi.

Animasyonda Setsuko’nın büyük bir iştahla yediği meyveli şeker gerçekte olayın geçtiği dönemden 4 yıl sonra 1949’da Sakuma şirketi tarafından üretilmeye başlandı.

Yönetmen Isao Takahata, Setsuko’nın doktordaki işi bitmek üzereyken içeriye giren hasta rolüyle animasyonda yer alıyor.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Hikâye, 1945’de Japonya’daki savaş esnasında kız kardeşini yetersiz beslenme sebebiyle kaybeden Akiyuki Nosuka’nın yazdığı aynı adlı yarı otobiyografik romanı temel alıyor. Kız kardeşinin ölümünden kendisini sorumlu tutan yazar bu romanı olayı telafi etmek ve trajediyi kabullenmesine yardım etmesi için yazdı. Bombardıman esnasında Nosuka’nın kız kardeşi on altı aylıktır ve kardeşinin bakımı altındayken malnütrisyon (yetersiz beslenme) sonucu ölmüştür. Eleştirmen Igarashi Yoshikuni’ye göre Nosuka kendisini temsil eden Seita’yı öldürerek, kız kardeşinin ölümündeki suçluluğunu bastırmaya çalışmaktadır.

Yönetmen Isao Takahata sadece romanın büyük başarı elde etmesi sebebiyle (ya da Miyazaki’nin sevki ile) değil kendisinin de başından buna benzer bir olay geçtiği için projeyi aldı. Yönetmenin kardeşlerinden biri bir bombardımanda iki gün boyunca ailesinden ayrı kalmıştı. Isao bu olayı hayatının en kötü tecrübesi olarak tanımlamaktadır.