Futbolun dünya üzerinde en çok bilinen ve oynanan spor dalı olmasının en büyük sebebi kolay oynanabilirliğidir. Çok sevilmesinin en büyük sebebi ise, sonuçlarının tahmin edilemezliğidir. Çünkü bu oyunda Rubin Kazan, Barcelona’yı Camp Nou’da 2-1 yenebilir. Ya da 2 alt ligde yer alan Alcorcon, Real Madrid gibi bir takımı ilk maçta 4-0 yenip ikinci maçta hem de Santiago Bernabeu’da sadece 1-0 yenilip kupada saf dışı edebilir. Kısacası güçsüzün güçlüyü dize getirebildiği nadir “oyun”lardan biridir futbol…
Bu olguyu kalıcı kılmak için dünyanın birçok ülkesinde federasyonlar zaman zaman çalışmalar yapmaktadır. Dünyanın en eski futbol organizasyonu olan ve turnuvalarda alt seviyedeki takımlara ve genç oyunculara ciddi önem veren FA Cup, bu sezondan (2010-11) itibaren “küçük”lerin “dev”leri “katletmesi”ni “Giant Killer Of The Year” ödülü vererek onurlandırmak ve onların motivasyonu zirveye çıkarmayı planlamaktadır. Benzer bir şekilde birçok federasyon futbol kalitesini arttırmak için liglerindeki güçlü takımlarla güçsüz takımların arasındaki dengesizliği biraz daha düzeltmek için “güçsüze yönelik” ekonomik programlar uygulamaktadır.
1962-63 sezonundan itibaren düzenlenmeye başlanan ve eleme usulüyle oynandığı için birçok güçlünün alt liglerdeki takımlara elendiği Türkiye Kupası’nda sırf güçlülere zarar gelmesin diye ligi üst sıralarda bitirenlerin kupaya üst turlarda katılması gibi bir çözüm bulunmuştu. Ama ortadaki para arttıkça ve Pendikspor, Erzurumspor gibi takımlar güçlüleri dize getirdikçe federasyon “futbolun en sevilen olgusu” yaşıyor diye sevineceğine ve hatta bu takımları ödüllendireceğine, 2005-06 sezonuyla birlikte kupa statüsünü grup maçları haline getirip bu tarz sürprizlerin önünü kesmek istedi.
Federasyon, ligi önceki sezon ilk 4 sırada bitiren takımları gruplara birer birer dağıtarak hem güçlülerin grup öncesi eleme maçlarında elenme riskini ortadan kaldırdı hem de aynı gruba düşüp birbirlerini eleme riskini. Ayrıca her takım grubunda 4 maç yaptığı için 1 hatta 2 sürprizle karşılaşsa dahi diğer maçları alıp yoluna devam edebiliyordu.
İlk sezon A-B ve C-D gruplarını ilk iki sırada bitiren takımlar çaprazlama olarak çeyrek finalde karşı karşıya geldiler. Bu eşleşmelerden birinde Galatasaray ile Fenerbahçe karşı karşıya gelince bir sonraki sezon grupların ardından kura çekilmesine karar verildi!
2006-07 sezonunda C ve D grup liderleri Gençlerbirliği ile Fenerbahçe ya da 2007-08 sezonunda aynı grupta ilk 2 sırada yer alan Gençlerbirliği ile Adana Demirspor’un çeyrek finalde karşı karşıya gelmesi gibi “komiklikler” yaşandı bu kupada. Ama bu tarz “ayrıntılarla” kimse ilgilenmedi. Zira, önemli olan güçlülerin en üstte kadar çıkarılmasıydı ve bu “ufak” değişiklikler amaca hizmet ediyordu…
Futbolcularının değerleri, kaliteleri, tecrübeleri ya da para gelirleri, taraftarları, basını, yazarları ile zaten güçlü olan takımlar bir “sürprize” uğramasın diye yapılan bu uğraşlarla Türk futbolunda hep güçlüler kazandı. Türkiye içinde paralarına para, şöhretlerine şöhret kattılar… Buna çanak tutan federasyon kısa vadeye oynayıp bir sonraki sezon “tekrar seçilmeyi” garantiledi… Fenerbahçe’yi eleyen Pendiklilerin “efsanevi” başarısını konuşmak yerine basın sadece “Fenerbahçe neden elendi”yi konuştu…
Bu ülkede süprizler asla ve asla sevilmedi. Sürpriz yaratanların önüne kesmek için her türlü “pis” işe el atıldı. Hep güçlüler ve sadece güçlülerin kazanması için en üst merciden en alt birime herkes yardımcı oldu… Güçlüler daha güçlü olsun diye kazançlar bile “güçlülere yönelik” dağıtıldı…
“Güçsüzün yanındadır” denilen Türk halkı bile bu ortamda hep güçlünün yanında yer aldı, onları destekledi…
Zaten, bir ülkede sadece güçlüler kazanıyorsa , o ülkenin futbolunda bir art niyet yok mudur?
3 Aralık 2010
2001-2002 Sezonu Türkiye Kupası 3. Tur Maçı Erzurumspor [2] 1-0 Galatasaray (Altın Gol) : http://www.macanilari.com/27.Kasim.2001_2001-2002.Sezonu.Turkiye.Kupasi.3.Tur.Maci.Erzurumspor.[2].1-0.Galatasaray._Altin.Gol_-200120028608–.html
1999-2000 Sezonu Türkiye Kupası 3. Tur Maçı: Pendikspor [2] 2-1 Fenerbahçe http://www.macanilari.com/14.Aralik.1999_1999-2000.Sezonu.Turkiye.Kupasi.3.Tur.Maci.Pendikspor.[2].2-1.Fenerbahce-199920008608–.html
1979-1980 Sezonu Türkiye Kupası 5. Tur 2. Maçı: Beşiktaş 1-2 Lüleburgazspor [2] : http://www.macanilari.com/06.Aralik.1979_1979-1980.Sezonu.Turkiye.Kupasi.5.Tur.2.Maci.Besiktas.1-2.Luleburgazspor.[2]-197919808615–.html