TÜR: Macera, Western. SÜRE: 161 Dk. ÜLKE: İtalya. YAPIM YILI: 1966. imdb: 8,8. Tomatometer: %97…
Tüm zamanların en popüler western filmi olan, birçok film yapımcısına, yönetmene, senariste esin kaynağı olan ve Enni Morriconne imzalı bestesi muhtemelen tüm zamanların en popüler film tema müziği olan İyi, Kötü, Çirkin, her şeyiyle oldukça başarılı ve bir o kadar da kült bir macera, western filmi.
Filmin mezarlık sahnesinde çalan The Ecstasy of Gold’un aynı zaman Metallica’nın 1980’lerden beri sahneye çıkış şarkısı olması da ayrıca oldukça ilginç bir not. 1998 Ali Sami Yen ve 2014 İTÜ konserlerinde ünlü grubu canlı olarak izleyen biri olarak bu şarkı gerçekten gruba çok yakşıyor!
Konu
Tuco (Eli Wallach), üzerine ödül konulmuş bir kanun kaçağıdır. Keskin nişancı Sarışın (Clint Eastwood) adlı kovboyla iş birliği yaparak kasabaları dolaşmaktadırlar. Tuco’yu kanun adamlarına teslim eden Sarışın, ödülü alıp Tuco’yu asılmaktan son anda kurtarmaktadır. Bir kasabada işlerin ters gitmesi üzerine ortaklıkları bozulur. Ortaklığın bozulmasının ardından Sarışın, Tuco’yla yollarını ayırır ve Tuco’yu elleri bağlı yürüterek cezalandırır. Bunun üzerine Tuco, intikam için Sarışın’ın peşine düşer.
Hakkında
Senaryosunu Luciano Vincenzoni, Sergio Leone ve Agenore Incrocci’nin yazdığı İyi , Kötü, Çirkin’in yönetmen koltuğunda Sergio Leone oturuyor.
Yapım imdb’nin En İyi 250 Film listesinde 10. Sırada yer alıyor.
1,2 milyon dolar bütçesi olan yapım 38,9 milyon dolar gişe hasılatı elde etmeyi başarmış.
Ivır Zıvır
Eli Wallach, köprüyü havaya uçurma zamanı geldiğinde, Sergio Leone, Ordunun işbirliğine bir minnettarlık işareti olarak, sorumlu İspanyol Ordusu Yüzbaşısından fitili tetiklemesini istedi. Leone’nin telsizle “Vai!” (Go – Git) İşaretini verdiğinde köprüyü havaya uçurmayı kabul ettiler. Ne yazık ki, başka bir ekip üyesi aynı kanalda konuştu ve ikinci bir ekip üyesine “tamam, devam et” anlamına gelen “vai, vai!” dedi. Kaptan bu sinyali duydu, kendisi için olduğunu düşündü ve köprüyü havaya uçurdu. Ne yazık ki, o sırada hiçbir kamera çalışmıyordu. Leone o kadar üzgündü ki çekim ekibi üyesini kovdu. Yüzbaşı olanlardan dolayı o kadar üzgündü ki, Leone’ye Ordunun köprüyü tekrar havaya uçurmak için yeniden inşa etmesini teklif etti, tek bir şartla: kovulan çekim ekibi üyesini yeniden işe alınması. Leone kabul etti, ekip affedildi, köprü yeniden inşa edildi ve sahne başarıyla çekildi.
Yazar ve yönetmen Sergio Leone neredeyse hiç İngilizce konuşmadığı ve Eli Wallach (Tuco) neredeyse hiç İtalyanca bilmediği için, ikisi Fransızca iletişim kurdu.
Eli Wallach, kürekle vurulduğunda daha kolay yırtılmalarını sağlamak için altın parayla dolu çantaları yakmak için kullanılan asidin bir limonlu soda şişesine döküldüğünü bilmiyordu ve bir dikişte içti. Bunun üzerine neredeyse zehirleniyordu. Çok fazla süt içti ve ağzı yaralarla dolu sahneyi filme aldı.
Silah deposunda, Tuco’nun (Eli Wallach) silahlarla yaptığı her şey önceden senaryoda yazılmamıştı. Wallach silahlar hakkında çok az şey biliyordu, bu yüzden ona ne isterse yapması talimatı verildi. Bununla birlikte, bunların nasıl sökülüp takılacağı konusunda talimat aldı. Mağaza Sorumlusu’nun (Enzo Petito’nun) sahne boyunca verdiği şaşkın tepkilerin çoğu gerçektir. Tuco’nun açık ya da kapalı tabelasını ağzına tıktığı sahne de Wallach’ın fikriydi.
Ennio Morricone’nin ikonik tema müziği, uluyan bir çakalın sesini taklit edecek şekilde tasarlandı. Başlangıçta Morricone trompet kullanmak istemedi ama Leone ısrar etti. Elektro ve akustik gitarlar ve “tarzan bağırması” ile birlikte trompet, film müziğinin en belirgin parçası oldu.
Tuco’nun “Ateş etmen gerektiğinde ateş et, konuşma!” Eli Wallach tarafından doğaçlama yapıldı ve görünüşe göre tüm ekibin kahkahalara boğulmasına neden oldu. Eli’nin kafası biraz karışmıştı çünkü söylediklerinin aslında oldukça mantıklı olduğunu düşünüyordu. Yani, bunu bir şaka olarak kastetmedi, ancak söyleyişi ve yüzündeki ifade onu ikiye bölecek kadar komik hale getirdi.
Clint Eastwood bu filmde en çok faturalandırılsa da, Eli Wallach en çok ekran süresine sahip.
Bu filmin bütçesi olan 1,6 milyon dolar (o zaman için) oldukça yüksek bir bütçeydi.
Film, IMDb’de tek bir Oscar adaylığı bile almamasına rağmen en yüksek puan alan film olmaya devam ediyor.
***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***
Tuco’nun Sad Hill mezarlığında yanlış tabutun içinde bulduğu iskelet gerçek bir insan iskeletiydi. Çünkü merhum bir İspanyol aktris, vasiyetinde öldükten sonra bile oyunculuk yapmak istediğini yazmıştı.
Mario Brega, “Dollars” filmlerinin üçünde de ana kötü adam(lar)ın uşağı olarak görünür ve üç filmde de karakteri talihsiz bir ölümle karşılaşır (tuhaftır ki, bu ölümlerin hiçbirine silah sesleri neden olmaz). Bu filmde, karakteri Wallace, Tuco (ona zincirlenmiş) onunla birlikte trenden atlayıp kafasını bazı kayalara vurduğunda öldürülür. Bu, üçlemeden Brega’nın bir Amerikalıyı canlandırdığı tek film. Diğer ikisinde bir Meksikalıyı oynadı.
Filmin iki saat on bir dakikalık orijinal versiyonunda sonunda, Tuco’nun (Eli Wallach) asılı kaldığı ve Sarışın’ın (Clint Eastwood) atına binip, (hoşça kal der gibi) şapkasını salladığı ve “Üzgünüm, Tuco” dediği son bir sahne var. Sonradan yayınlanan daha uzun sürümde bu sahne yer alıyor (üç saat).