TÜR: Romantik, Dram. SÜRE: 80 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 2004. imdb: 8,1. rottentomatoes: %95.
Bir tren yolculuğu sırasında tanışan ve bitmek bilmeyen (ama bitmesi gereken) muhabbetler eden iki kişinin birbirlerinden etkilenmelerini oldukça basit ve naif bir şekilde anlatan Gün Doğmadan’dan (Before Sunrise) 9 yıl sonra çekilen Gün Batmadan’da, ikili bu sefer 9 yıl aradan sonra Fransa’da karşılaşıyorlar.
Tek güne sığdırdıkları ilk buluşmalarının ardından geçen 9 yılda, kendi hayatlarında bir sürü şey yaşayan ikili, devam filminde birbirlerinden ayrı geçirdikleri 9 yılı ve sürekli yanlarında taşıdıkları o güne ait, keşkelerini ve acabalarını birbirlerine aktarıyorlar.
İlkine göre daha hüzünlü bir atmosfere sahip olan film, ilki gibi yine çok naif ve basit bir anlatıma sahip. Bu yüzden izlerken karakterlerin yerine kendinizi koymanız çok kolay oluyor.
Konu
9 yıl önce bir tren yolculuğu sırasında tanışan ve Viyana’da geçirdikleri çok güzel bir günün ardından, 6 ay sonra tekrar buluşmak üzere ayrılan Jesse (Ethan Hawke) ile Celine’in (Julie Delpy) yolları, 9 yıl sonra Jesse’nin Celine ile yaşadığı bu tek günü konu alan romanını tanıtmak için geldiği Fransa’daki bir kitapçıda kesişir. Jesse’nin bir sonraki şehre gitmek için bineceği uçağa birkaç saat vardır ama ikilinin birbirlerine anlatacakları ve dertleşecekleri çok fazla konu vardır…
Hakkında
İlk filmde olduğu gibi hikâyesini yönetmen Richard Linklater ve Kim Krizan’ın yazdığı filmin uyarlamasında bu sefer Ethan Hawke ve Julie Delpy de katkıda bulundular.
Filmin uyarlandığı herhangi bir kitap, hikâye olmadığı halde, 2005’de “En İyi Uyarlama Senaryo” dalında Oscar’a aday gösterildi. Bunun sebebi, Akademi kurallarına göre tüm devam filmlerinin uyarlama olarak kabul edilmesiydi.
Gün Batmadan, Altın Ayı dâhil toplam 30 ödüle aday gösterildi ve bunlardan 14 tanesini kazandı.
8,1 ortalama puanı ile imdb’nin en iyi 250 film listesinde 248. sırada yer alan film, rottentomatoes.com’da hakkında yazılan 170 eleştirinin 161 tanesinden olumlu yorum alarak %95 taze olarak değerlendiriliyor.
2,7 milyon dolar bütçesi olan film 16 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.
Ivır Zıvır
Film sadece 15 günde çekildi.
Film zaman olarak öğleden sonrasında geçtiğinden, yönetmen Richard Linklater çekimler için günün sadece bu saatini kullandı. Yönetmen bunun filme inanılmaz bir gerçekçilik kattığını ve oyuncuların en iyi performansı göstermesini sağladığını belirtti.
Aynı kadro ile çekilen filmde, ikilinin gerçekte de gençlikten orta yaşlılığa ulaştığı için ve anlattıkları konuların dünya gündeminden seçildiği için hikâyenin gerçekçiliği daha da arttırdı.
En uzun çekim 11 dakika sürdü.
Julie Delpy’nin apartmanının avlusunda konuştuğu kadın ve erkek, Delpy’nin anne ve babası Albert Delpy ve Marie Pillet tarafından canlandırıldı. Ayrıca, Delpy’nin yazıp yönettiği ve aynı zamanda rol aldığı Paris’te İki Gün (Deux Jours a Paris / 2 Days In Paris) filmindeki ebeveyn rollerini de gerçek anne ve babası üstlenmişti.
Julie Delpy film müzikleri için 3 şarkı yazdı ve seslendirdi.
Jesse (Ethan Hawke) filmde, sevgilisi hamile olduğu için evlenmek zorunda kaldığını ve şu anda bir evlilik kriz yaşadıklarını söylüyor. Jesse Gün Doğmadan’da aynı olayı anne babası için anlatıyordu.
Celine, Jesse’ye, “ben akrep, sen ise yay burcusun, bu yüzden uyumluyuz” diyor. Burçlar oyuncuların gerçek burçları.
Filmde, Gün Doğmadan’da da olduğu gibi birkaç tane James Joyce’dan referans yer alıyor.
Filmden;
– Keşke gelebilseydin. Hayatımız çok değişik olacaktı.
– Öyle mi diyorsun?
– Aslına bakarsan, evet.
– Belki de olmazdı. Belki sonuçta birbirimizden nefret ederdik.
– Ne, şimdi nefret ettiğimiz gibi mi?
– Belki de biz.. sadece kısa karşılaşmalarda ılık bir havada Avrupa şehirlerini dolaşmada iyiyiz.
– Tanrım. Neden birbirimize telefon numaralarımızı filan vermedik?
– Bunu neden yapmadık?
– Çünkü gençtik ve aptaldık.
– Hala öyle miyiz sence?
– Sanırım gençken bağ kurabileceğin birçok insan olacak sanıyorsun. Sonra bunun hayatta sadece birkaç kez olduğunu anlıyorsun.
– Tabii yüzüne gözüne bulaştırabilirsin.
– Geçmiş mazide kaldı. Demek ki öyle yazılmış.
– Gerçekten her şeyin yazılı olduğuna mı inanıyorsun?
– Dünya sandığımızdan daha az özgür bir yer olabilir.
– Öyle mi?
– Aynı şartlar altında, her seferinde olacağı budur.
– İki hidrojen, bir oksijen, elde var su, her zaman.
– Demek istiyorum ki, mesela büyükannen bir hafta daha yaşasaydı. Ya da bir hafta önce vefat etseydi. Hatta o gün. Her şey farklı olabilirdi.
– Böyle düşünemezsin, bu..
– Çoğu şeyde düşünmemelisin, ama..
– Sadece bunda bir yanlışlık var gibi geliyordu.
– …hep seni düşünüyordum. Oraya giderken bile, arabadayım, bir arkadaşım beni götürüyor ve ben pencereden bakıp kilisenin yakınlarında seni gördüğümü sanıyorum 13. Cadde ve Broadway’in kesiştiği köşede. Delirdiğimi düşündüm. Ama şimdi herhalde sendin diye düşünüyorum.
– Broadway’de 11.Cadde’de kaldım.
Dip Not: 25 Nisan 2014’de yayımlandı, 6 Ocak 2015’de güncellendi.