TÜR: Drama, Gerilim. SÜRE: 128 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 2005. imdb: 6,9. Tomatometer: %73…

Ortadoğu, petrol, ajanlar, suikastlar, şeyhler, para, politikacılar, petrol devleri, zenginler, avukatlar… Kısacası Ortadoğu’da yaşanan gerçek olayları, fakat bu sefer, Hollywood penceresinden beyazperdeye aktaran Syriana, oldukça başarılı bir drama filmi.

Yapımı izlerken birçok sahnede “yıllarca biz de böyle olduğunu düşünüyorduk zaten” demeden edemiyorsunuz.

Konu

Bob Barnes (George Clooney) emekliliği yaklaşmış, görev başındaki son günlerini masasında kahve içerek geçirmeyi planlayan tecrübeli bir CIA ajanıdır. Ancak kendisine yapılan bir teklif planlarını bozar. Prens Nasir suikastini düzenlerse terfi alarak emekli olma şansı yakalayacaktır.

Hakkında

Ortadoğu’da çalışan eski bir CIA ajanı olan Robert Booker Baer’in 2003’de yayınlanan See No Evil “Kötülüğü Görmezden Gel” adlı eserden kısmen yararlanarak senaryosunu Stephen Gaghan ve Robert Baer’in yazdığı Syriana’nın yönetmen koltuğunda Stephen Gaghan oturuyor.

George Clooney filmdeki performansıyla 2006 Oscar ve Altın Küre’de En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülünü kazandı.

50 milyon dolar bütçesi olan yapım 94 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

Filmin internet sitesinde “Suriye’nin Washington’daki düşünce kuruluşları tarafından Orta Doğu’nun varsayımsal olarak yeniden şekillendirilmesini tanımlamak için kullanılan gerçek bir terim olduğu” belirtiliyor.

Yapım, büyük kısmı Orta Doğu, Washington, D.C. ve Afrika olmak üzere beş kıtada 200 yerde çekildi.

Gaghan, şu anda Orta Doğu’da faaliyet gösteren kuruluşların isimlerini değiştirerek hikayedeki yerlerini korudu. İran Kurtuluş Komitesi, Irak Kurtuluş Komitesi adlı bir örgüte dayanıyordu.

Gaghan, Charlie Rose ile yaptığı bir röportajda, filmde yer alan en güçlü petrol sahipleri, medya kuruluşlarının sahipleri, lobiciler, avukatlar ve politikacılarla yaptığı kişisel toplantılar ve röportajlar sırasında yaşanan olayları (Venezuela’da planlanan rejim değişiklikleri dâhil) anlattığını söyledi.

Senaryonun esnek bir şekilde dayandığı eserin adı olan See No Evil, ifadesi, ünlü “Üç Bilge Maymun” (Three Wise Monkeys) konseptinden geliyor. Bu konseptteki maymunlar, “see no evil, hear no evil, speak no evil” (“kötülük görme, kötülük duyma, kötülük konuşma”) şeklinde ifade edilir. Bu ifade, kötülüklerden uzak durma ve görmezden gelme anlamında kullanılır. Yani “See no evil” ifadesi, “Kötülüğü görme” ya da “Kötülüğü görmezden gel” anlamına geliyor.

George Clooney, bir dublör sahnesi sırasında omurga yaralanması geçirdi. Rolü için aldığı kilolar nedeniyle, bu yaralanma onu bir ay boyunca yatakta kalmaya mecbur etti. Bu yaralanma, ona şiddetli migrenlere neden oldu ve bu migrenler, “Ocean’s 12” (2004) filmi için tanıtım yapmasını engelledi. Yaralanma sonunda ameliyatla düzeltildi. Clooney, daha sonra kilo alımını “oldukça aptalca” olarak nitelendirdi.

Harrison Ford, Bob Barnes rolü için ilk tercih olarak seçilmişti, ancak bu rolü reddetti. Daha sonra Empire dergisine verdiği bir röportajda, bunun kariyerinde pişmanlık duyduğu nadir kararlardan biri olduğunu söyledi.

George Clooney, CIA ajanı Robert Barnes rolünü oynamak için 35 pound (yaklaşık 16 kilogram) aldı. Bu kilo alımını, ağırlıklı olarak makarna içeren bir diyetle gerçekleştirdi.

Oscar adaylıkları öncesindeki günlerde, Akademi filmin senaryosunun özgün (original) olarak değerlendirildiğini açıkladı, adapte edilmiş (adapted) olarak değil. Film güçlü bir şekilde adapte edilmiş olarak tanıtıldığı için, birçok kişi filmin aday gösterilmeyeceğine inanıyordu. Film, En İyi Özgün Senaryo dalında aday gösterildi, ancak bu ödülü Çarpışma (Crash) filmine kaybetti.

Michelle Monaghan, filmde önemli bir rol oynamak üzere seçilmişti; Miss USA rolünde, zengin bir Arap petrol zenginiyle ilişkiye giren bir karakteri canlandırıyordu. Ancak, filmin süresi ve karmaşıklığı nedeniyle, izleyici ön gösterimlerinde filmin çok uzun ve karmaşık olduğu düşünüldüğünden, onun karakterine ait tüm yan hikaye kesildi.

2018 itibariyle, George Clooney’nin En İyi Film dalında aday gösterilmeyen bir filmdeki tek Oscar adaylığı bu filmle olmuştur.

“Syriana” filminde George Clooney tarafından canlandırılan Bob Barnes karakteri, kariyer CIA ajanı Bob Baer’in gerçek hayat hikayelerine dayanıyor. Bob Baer, 21 yıl boyunca CIA’de çalışmış bir insan avcısıydı. Bob Baer, History Channel’ın popüler TV dizisi “Hunting Hitler”ın baş araştırmacısı.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Prens Nasir’in suikasta uğradığı sahnede, CIA operasyon odasının arka planında eski CIA direktörü George Tenet’e çok benzeyen bir aktör görülüyor.