TÜR: Dram, Müzik. SÜRE: 107 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 2014. imdb: 8,6. rottentomatoes: %95.
Gerçek bir sanatçının, her türlü psikolojik baskıya rağmen ayakta kalacağına inanan bir orkestra şefinin, öğrencileri üzerinde kurduğu psikolojik baskı ve sergilediği oyunları konu alan Whiplash, her şeyiyle nefis bir müzik drama filmi.
J.K. Simmons’a 42 farklı ödül töreninde, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne ulaşmasını sağlayan performansı ise tek kelimeyle göz kamaştırıcı.
Konu
New York’taki Prestijli müzik okulu, Shaffer’de Jazz eğitimi alan Andrew Neiman (Miles Teller), çocuk yaşlardayken annesi evi terk ettiği için, babası tarafından büyütülmüş 19 yaşında bir öğrencidir. Ünlü jazz bateristi Buddy Rich olmak isteyen Neiman, bir gün okulun en önemli orkestra şefi Terence Fletcher’ın (J. K. Simmons) ilgisini çeker. Bu gelişmeyle birlikte kabuğunu kıran Neiman, aynı zamanda savunmasızdır.
Hakkında
Whiplash’i, Damien Chazelle yazıp yönetti.
İlk gösterimi Sundance Film Festivali’nde yapılan filmde, J.K. Simmons’ın sergilediği göz doldurucu performans, kendisine Oscar, Altın Küre ve BAFTA dahil, 42 farklı ödül töreninde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne ulaşmasını sağladı.
Whiplash, ayrıca En İyi Film Kurgusu ve En İyi Ses Miksajı dallarında Oscar ve BAFTA ödüllerinin de sahibi oldu.
8,6 ortalama puanı ile imdb’nin en iyi 250 film listesinde yer alan Whiplash, rottentomatoes’da %95 taze olarak değerlendiriliyor.
3,3 milyon dolar bütçesi olan film 13,2 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.
Ivır Zıvır
Damien Chazelle, filmin senaryosunu yazarken, Princeton Lisesi Stüdyo Grubu’ndaki deneyimlerinden esinlendi.
Neiman’ın yoğun bir şekilde pratik yaptığı sahnelerin çekimlerdi, yönetmen asla “kestik!” diye bağırmadı. Çekimler ancak, Miles Teller’ın bateri çalarken yorgun düşmesi sonucu ara verildi.
Miles Teller’ın J.K. Simmons’a saldırdığı sahnede Simmons’ın neredeyse iki tane kaburga kemiği kırılıyordu.
Andrew Neiman’ın idolü, Amerikalı jazz bateristi Buddy Rich, doğaçlama tekniği, gücü, hızı ve yeteneğiyle ile tanınmış olup birçok kişi tarafından tüm zamanların en iyi davulcusu olarak sayılmaktadır.
Filmin çekimleri 24 günde tamamlandı ve Sundance Film Festivali’ne gönderilecek hali çekimler dâhil toplam 2,5 ayda yapıldı.
Damien Chazelle, film yapmak için parasal destek bulamadı. Bunun üzerine aynı adda bir kısa film yapıp 2013’de Sundance Film Festival’ine gönderdi. Kısa film, Juri Özel Ödülü’nü kazandıktan sonra film için fon bulabildi.
Bar sahnesinde J.K. Simmons piyanoyu kendisi çaldı. Oyuncu normalde piyano çalmayı biliyordu fakat rolü için tekrar eğitim alması gerekti.
Miles Teller, 15 yaşından beri bateri çalmasına rağmen, rolü için haftada 3 gün ve günde 4 saat bateri dersi aldı.
Filmin müziklerinde Miles Teller’ın %40 oranında gerçek performansı kullanıldı.
J.K. Simmons’ın Miles Teller’ı tokatladığı sahne birkaç kez çekildi ve Simmons, bu çekimlerde “tokat vururmuş gibi” yaptı. Fakat iki oyuncu gerçekten tokat atmanın ekrana daha iyi yansıyacağına karar verdiler ve filmde o çekimler kullanıldı.
Whiplash, En iyi Film Oscar’ına aday olan, en düşük gişe hasılatına sahip filmlerden biri.
Gerçekte başarılı bir baterist olan Nate Lang (Carl Tanner), aynı zamanda Miles Teller (Andrew) ve Austin Stowell’a (Ryan) bateri dersi verdi.
Andrew, filmdeki tüm sahnelerde yer alıyor.
28 yaşındaki Miles Teller filmde 19 yaşındaki Andrew’u canlandırıyor. Oyuncu bir yıl önce Şu An Muhteşem’de (The Spectacular Now) 18 yaşındaki Sutter’ı canlandırıyordu.
J.K. Simmons’ın “seni domuz gibi becereceğim” diye bağırdığı sahnede kamera oyuncuyu göstermiyor. Orijinal senaryoda bu söz, “becerilmiş bir domuzunki gibi, senin içini temizleyeceğim”di. Fakat yönetmen bu sözün konu için çok “neşeli” olduğunu düşünerek, (yine J.K. Simmons’ın oynadığı) kısa filmdeki “seni domuz gibi becereceğim” sözünü kullanmaya karar verdi. Fakat Simmons, bu cümleyi film için gereksiz bularak söylemeyi reddetti. Bunun üzerine yönetmen, yapım aşamasında, repliğin kısa filmdeki halini filme ekledi.
Andrew’ın örnek aldığı ve filmin girişinde dinlediği Buddy Rich, gruptaki arkadaşlarını karşı sergilediği asabi hareketleri, fırçaları ve sürekli tekrarlanan küfürleri nedeniyle adı kötüye çıkmış bir jazz bateristiydi. Bu gerçek aynı zamanda filmde, Fletcher’ın öğrencilerine uyguladığı psikolojik baskının habercisi niteliğini taşıyor.
Filmin senaryosu, 2012’de “yılın en sevilmeyen film senaryoları” listesinde yer aldı.
Filmde yer alan formda, üniversite dekanı olarak gösterilen Nicolas D. Harvard, yönetmen yardımcılarından biri.
Andrew’ın örnek aldığı ünlü jazz bateristi Buddy Rich, hayatı boyunca hiç resmi eğitim almadı ve pratik yapmadı.
***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***
Filmin sonunda yer alan Andrew’un bateri solosu 9 dakika sürülüyor.
J.K. Simmons, filmin sonuyla ilgili sorulan bir soruya, “Damien Chazelle ile Andrew Neyman’ın sonuyla ilgili olarak, mutlu mu olduğumuzu, yoksa insanlığını kaybetmiş olmasından ötürü üzüntüsü mü duyduğumuzu tartıştık. Askeri eğitimlerde bu kadar acımasız bir baskı uygun olabilir ama bir müzik okulunda bu gerekli midir bilmiyorum. Fakat inkâr etmemek gerekir ki, belki de sonuç getirebilir. Benim bakış açıma göre, elleri sürekli kanlar içinde bir çocuk olmak yerine güzel bir kız arkadaşımın olmasını yeğlerdim. Yani farklı bir seçim yapardım” şeklinde cevap verdi.