Çanlar Kimin İçin Çalıyor (For Whom the Bell Tolls, 1940), Ernest Hemingway

Canlar Kimin Icin Caliyor, Ernest Hemingway

Ernest Hemingway’in İspanya İç Savaşı sırasında yaşadıklarından yola çıkarak kaleme aldığı ve kısa bir sürede 500 milyon gibi inanılmaz bir satış rakamına ulaşan Çanlar Kimin İçin Çalıyor, öldürmekten nefret eden ama kapısına kadar gelen savaş girdabının içine düşen insanları, savaşın anlamsızlığını, acımasızlığını, insan ırkının zavallılığını ve aşkın gücünü konu edinen oldukça başarılı bir savaş romanı.

Romanın en etkileyici bölümleri; Maria’nın yaşadıkları, Robert Jordan’ın Maria üzerinden tüm hayatını yeniden yorumlaması ve birbirlerinin yüzüne bakan insanların, (şu ya da bu nedenle) gözleri kanlı bir caniye dönüşerek, önce “diğerlerini” öldürmeyi normalleştirip, ardından da “hakka” dönüştürmelerini anlatan kan dondurucu satırlar.

Konu

İspanyolca profesörü ve aynı zamanda patlayıcı uzaman olan Amerikalı Robert Jordan, İspanya İç Savaşı sırasında, Segovia şehrine yapılacak saldırıyı desteklemek için, bir köprüyü havaya uçurmakla görevlendirilir ve dağlarda faşistlere karşı savaşan gerilla güçlerine katılarak onları eylem için hazırlamaya başlar. Üç gece dört gün boyunca Jordan ve gerillalar hayatlarını, savaşı ve ölümü düşünmeye başlar.

Ivır Zıvır

Daha önce defalarca İspanya’da bulunan Hemingway, 1937’de NANA’nın (Nort American Newspaper Alliance) İspanya İç Savaşı hakkında haber yapma teklifini kabul etti ve Hollandalı film yapımcısı Joris Ivens ile birlikte İspanya’ya gitti. Ivens, The Spanish Earth isminde, seçimle iş başına gelen Cumhuriyetçi “Halk Cephesi” koalisyonunu destekleyen ve İspanya İç Savaşı’ndaki cepheleri kayda aldığı bir propaganda filmi/belgeseli çekiyordu. Filmin senaryo yazarı John Dos Passos, arkadaşı José Robles’in yakalanıp idam edilmesinin ardından işi bıraktı ve Ivens, Hemingway’le çalışmaya başladı. 1936 Noel’inde Hemingway ile tanışan (ve sonraları Hemingway’in üçüncü eşi olan) yazar ve haberci Martha Gellhorn da ilerleyen aylarda İspanya’ya geldi.  Hemingway, 1937’nin sonlarında Madrid bombardıman altındayken, İkinci İspanya Cumhuriyeti için çalışan Philip Rawlings adlı Amerikalı bir gizli ajanın hikâyesini anlatan The Fifth Column adında bir oyun kaleme aldı. Sonrasında da Key West’e geri döndü. 1938’de iki kere daha İspanya’ya giden Hemingway, bunlardan birinde Cumhuriyetçilerin son cephesi olan Ebro nehrinde yaşananları takip etti.

Hemingway romanı 1939 yılında Cuba, Key West, ve Sun Valley, Idaho’da kaleme almış. Temmuz 1940’da son noktayı koymuş ve aynı yıl ekim ayında satışa çıkmış. Konu yazarın kendi yaşadıklarını temel alsa da, karakterler tamamen kurgusalmış.

Olaylar Madrid ile Segovia arasında yer alan Sierra de Guadarrama dağında geçmekteymiş.

Romanın ilk baskısı 75 bin basılmış ve 2,75 dolara satılmış.

Roman; Milli Eğitim Bakanlığı’nın 100 Temel Eser Listesi’nde yayınlanan 27 dünya edebiyatı örneklerinden biri.

Çanlar Kimin İçin Çalıyor, 1943’te yönetmenliğini ve yapımcılığını Sam Wood’un üstlendiği, Gary Cooper ve Ingrid Bergman’ın başrolde olduğu bir filmi uyarlanmış.

Metallica‘nın en önemli parçalarından olan For Whom The Bell Tolls, kitapla aynı isimdedir ve kitabın bir bölümü üzerine yazılmıştır.

Karanlık Yolculuk (Donnie Darko) filminin müziklerinde kitaba atıflar içeriyor.

Kitabın adı, şair John Donne’ın bir katedralde başrahip olduğu dönemdeki vaazlarından birinden alıntıdır. Vaazların metinleri sonradan yayınlanmıştır; John Donne, “Ada değildir insan, bütün hiç değildir bir başına; anakaranın bir parçasıdır, bir damladır okyanusta; bir toprak tanesini alıp götürse deniz, küçülür Avrupa, sanki yiten bir burunmuş, dostlarının ya da senin bir yurtluğunmuş gibi, ölünce bir insan eksilirim ben, çünkü insanoğlunun bir parçasıyım; işte bundandır ki sorup durma çanların kimin için çaldığını; senin için çalıyor.”

Romandaki sivri dilli, yaşlı çingenenin adı Pilar, Hemingway’in 1934’te Karayip’lerde kullandığı botun da adıymış.

Kitaptan: Yedinci Bölümü okumak için tıklayın…

“Çanlar Kimin İçin Çalıyor (For Whom the Bell Tolls, 1940), Ernest Hemingway” üzerine 3 yorum

Ayse için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.