TÜR: Dram. SÜRE: 122 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 1999. imdb: 8,4. rottentomatoes: %88.

Bireyselleşen ve yalnızlaşan insanların portrelerini çizen, korkularını gizlemek için maskeler kullanan insanların durgunlaşan ya da agresifleşen hallerini sergileyen Amerikan Güzeli, oldukça başarılı bir dram filmi.

Konu

Orta yaş bunalımında olan, kendini beğenmeyen, evli ve bir kızı olan Lester Burnham (Kevin Spacey) bir dergide yazardır. Eşi Carolyn (Annette Bening), para hırsına bürünmüş, fazla materyalist bir emlakçıdır ve 16 yaşındaki kızları Jane (Thora Birch) ise ailesinden utanan (hatta nefret eden), kendine olan saygısını kaybetmiş bir lise öğrencisidir. Lester, bir gün Jane’in sınıf arkadaşı Angela Hayes (Mena Suvari) ile tanışır ve bir anda âşık olur. Aşk adeta Lester’ın tekrar hayat dönmesini sağlar. Önce kendini önemsemeye, sonrasında kendine güvenmeye ve haklarını savunmaya başlar.

Hakkında

Senaryosunu Sam Mendes’in yazdığı Amerikan Güzeli’ni Alan Ball yönetiyor.

Yapım, En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Senaryo, En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Görüntü Yönetimi Oscar ödülünü ve En İyi Film (Drama), En İyi Yönetmen, En İyi Senaryo Altın Küre ödüllerinin sahibi oldu.

8,4 ortalama puanı ile imdb’nin en iyi 250 filmi listesinde yer alan Amerikan Güzeli, rottentomatoes’da %88 taze olarak değerlendiriliyor.

15 milyon dolar bütçesi olan film 356 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

Lester’in kuşkonmaz fırlattığı sahnede amacı yere atmaktı bu yüzden sahnede, Annette Bening ve Thora Birch’in şaşkınlıkları gerçek tepkileri.

Sem Mendes, iki kızın görünüşlerindeki değişimi filmin gidişatına göre tasarladı. Thora Birch gitgide daha az makyaj yaparken, Mena Suvari tam tersi daha fazla makyaj yapıyor. Bu da, Mendes’in bakış açısından, kızların değişen algılarını ifade ediyor.

Alan Ball, Oscar konuşmasında, Dünya Ticaret Merkezi’ndeki bahçede otururken havada rüzgârla birlikte dönen kesekâğıdını gördüğü an aklına senaryo fikrinin düştüğünü söyledi. Proje en başta oyun olarak düşünülüyordu ama film oldu.

Lester’ın, kafası iyi bir şekilde arabada Amerikan Woman’ı söylediği sahnede Kevin Spacey’nin yaptığı her şey doğaçlama.

Thora Birch, çekimler sırasında 17 yaşına girmek üzereydi. Bu yüzden üstsüz olduğu sahnenin çekimleri için ebeveynlerinden onay alındı. Çekimleri sırasında onlar ve çocuk işçi temsilcileri de sette bulundular.

Posterde yer alan el ve göbek sanıldığının aksine Mena Suvari’ye değil oyuncu/model Chloe Hunter’a ait.
Posterde de kullanılan “yakından bak” sloganı, Lester’in işyerindeki bölmesinde yer alıyor. Aslında bu yazı set hazırlayıcıları tarafından plansız bir şekilde Lester’ın bölmesine konuldu. Yönetmen kurgu aşamasında bu yazıyı fark etti ve kullanmaya karar verdi.

Filmin başında yer alan helikopter sahnesi, ilk plana göre Lester’ın evlerin üzerinden uçması ve odasına girip yatağına düşmesiydi.

Smiley Burger sahnesi gerçekte gece çekildi fakat çeşitli düzenlemeler yapılarak gündüzmüş gibi filme dâhil edildi.

Alan Ball, filmde Angela’nın söylediği, “onu koruyorsun. Seviyorsun. Ondan 10 bin bebek yapmak istiyorsun” repliğinin, U2 konserinde bir kadın hayranın Bono’ya, “senden 10 bin bebek yapmak istiyorum” diye bağırmasından geldiğini söyledi.

Carolyn’ın dinlediği, kendine yardım et kaseti Dr. Alan Ball’a ait. Alan Ball senaryo yazarı.

Annette Bening’in satmaya çalıştığı ev konusunda başarısız olunca çığlık attığı sahne bir kere de çekildi.

Angela rolü için Kirsten Dunst, Sarah Michelle Gellar, Brittany Murphy ve Katie Holmes düşünüldü ama sonraları vazgeçildi. Ayrıca Tiffani Thiessen rol testine alındı ama başarılı olamadı.

Angela’nın soyadı Hayes. Bu da Vladimir Nabokov’ın Lolita romanına bir gönderme.

Alan Ball, senaryonun ilk halini, 1992’de medya tarafından “Long Island Lolita” olarak adlandırılan ve 17 yaşındayken, sevgilisi Joey Buttafuoco’nun karısı Mary Jo Buttafuoco’yu öldüren Amy Fisher hakkında yazmak istedi. Fakat zamanla senaryo değişime uğradı.

Film Sam Mendes’in ilk yönetmenlik deneyimi.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Senaryonun orijinal haline göre, Frank Fitts (Chris Cooper) eşcinseldi ve sevgilisi Vietnam’da ölmüştü.

Orijinal senaryoya göre, Lester, Angela ile sevişiyor. Fakat film yapımcılarının endişeleri nedeniyle senaryoda değişiklik yapıldı ve Lester son anda vazgeçti.

Senaryonun bir başka halinde, Jane ve Ricky, Lester’ı öldürmekten yakalanıp tutuklanıyorlar. Bunun için ana kanıt olarak da, Jane’in Lester’ı öldürmesi karşılığında Ricky’e önerdiği 3 bin doların video kaydı kullanılıyor. Fakat izleyiciler bu çekimin ardından, Ricky’nin kamerayı kapatıp yaptıkları muhabbetten, bunun Jane tarafından yapılan bir şaka olduğunu biliyor.

Dip Not: 2 Şubat 2012’de yayımlandı, 18 Mart 2015’de güncellendi.