TÜR: Dram. SÜRE: 118 Dk. ÜLKE: Şili, Fransa, Amerika. YAPIM YILI: 2012. imdb: 7,4. rottentomatoes: %93.
İzleyiciyi, Pinochet diktatörlüğünün 15. yılına ve Şili politik tarihinin önemli bir dönüm noktası olan referanduma götüren Hayır, başarılı bir tarihi drama filmi.
Hayır’ı izlemeye başladığınızda sizi en çok şaşırtacak olan şey, filmin tamamen 80’lerdeki çekim teknikleriyle çekilmiş olması. Bu yüzden özellikle ters ışık olan sahnelerde, 80’lerde çekilmiş videolar ve fotoğraflar aklınıza geliyor.
Konu
1973’te Salvador Allende’ye karşı düzenlenen darbe sonucunda General Augusto Pinochet hükümetin kontrolünü ele alır. Diktatörlüğünün 15. yılında Pinochet, rejimini yasallaştırmak ve uluslararası baskıları bertaraf etmek için 88 Temmuz’unda referandum kararı alır. Halk, Pinochet’nin sekiz yıl daha iktidarda kalması için EVET ya da HAYIR oyu verecektir. Pinochet’in diktatörlüğünden memnun olmayan ve acı çekmiş birçok insan olsa da, bir yandan korkmakta, bir yandan da diktatörün her halükarda “bir şekilde” seçimi kazanacağını düşünmektedirler.
Hakkında
Antonio Skármeta’nın Referandum (El Plebiscito) adındaki oyunundan, Pedro Peirano tarafından uyarlanan Hayır’ın yönetmen koltuğunda Pablo Larraín oturuyor.
Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ına aday gösterilen yapım, ödülü Aşk’a (Amour) kaptırdı.
Film, 2,4 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.
Ivır Zıvır
Şili’de düzenlenen gerçek “Hayır” kampanyasında yer almış olan birçok insan, filmdeki “Evet” kampanyasını destekleyen insanları canlandırdılar.
1988’deki referandumu yaşayan birçok insan ekstra oyuncu olarak filmde yer aldı. Bunlar arasında en önemlisi, Pinochet sonrası ilk demokratik seçimle başa gelecek olan Patricio Aylwin’di.
Gael García Bernal’ın karakteri René Saavedra, esnek olarak Eugenio García’yı temel aldı.
Hayır’ın, Telluride Film Festival’indeki gösterimi açık havada yağmur altında yapıldı.
Yapımın Toronto Film Festival’indeki gösterimine Gael García Bernal da katıldı.
“Hayır” kampanyasını yöneten Genaro Arriagada da dâhil olmak üzere Şili’deki bazı eleştirmenler, filmin sadece televizyon kampanyasına odaklanarak tarihi basitleştirdiğini ve hayır oyu veren halkı göz ardı ettiğini söyleyerek yapımı eleştirdiler. Yönetmen Pablo Larraín, bu eleştirilere karşılık, filmin belgesel olmadığını ve televizyon kampanyasına odaklandıklarını dile getirdi.
Dip Not: 25 Şubat 2014’de yayımlandı, 5 Temmuz 2015’de güncellendi.