Cidade de Deus (City of God / Tanrı Kent)

TÜR: Suç, Dram. SÜRE: 130 Dk. ÜLKE: Brezilya. YAPIM YILI: 2002. imdb: 8,7. rottentomatoes: %90.

2002 Brezilya yapımı Tanrı Kent, yaşanmış olaylara dayanan hikâyesi, kurgusu, çekimleri ve neredeyse tamamı amatör olmasına rağmen, nefis bir performans sergileyen oyuncularıyla muhteşem bir suç, dram filmi.

Film bittiğinde aklınıza şehrinizdeki varoşlarda yaşayan, dilenen, sokakta yürürken, kimi zaman musallat oldukları için kızdığınız, kimi zaman ise acıyıp para verdiğiniz çocuklar geliyor. “Bu kadar değildir elbet!” diyerek durumu hafifletmeye çalışarak, yaşamlarına empati kurmaya çalışıyorsunuz…

Konu

1960’larda Brezilya hükümeti, kentlerdeki suç oranlarını düşürmek için, gecekonduda yaşayan insanları kent dışında kurulan toplu konut alanlarına yerleştirmeye başlar. Bu yerleşim yerlerinin en ünlüsü Rio de Jenerio’nun dışında inşa edilen “Tanrı Kent”tir. Fakirliğin ve zor yaşam koşullarının hüküm sürdüğü Tanrı Kent’te çocuklar, çetelere dâhil olup uyuşturucu kullanmakta, silah taşımakta ve suç işlemektedir. Polislerle içli dışlı olan çeteler bölgenin tek hâkimidir. Gidecekleri hiçbir yer olmayan bölge halkı ise polis-çete arasında kalan hayatlarını korumaya çalışmaktadır.

Hakkında

Hayatının bir bölümünü konunun geçtiği gettoda geçiren Paulo Lins’in 1997’de yayınlanan aynı adlı romanından Bráulio Mantovani tarafından uyarlanan Tanrı Kent’i, Fernando Meirelles ve Kátia Lund yönetti.

2003 Oscarları için Brezilya’nın Yabancı Dilde En iyi Film adayı olan ama finale kalamayan film (ilginç bir şekilde bu yüzden), 2004’te En İyi Yönetmen, Uyarlama Senaryo, Görüntü ve Kurgu dallarında 4 Oscar’a aday oldu. Tanrı Kent ayrıca, 2003’de Altın Küre ve BAFTA’da “Yabancı Dilde” kategorilerinde ödüle aday gösterildi.

8,7 ortalama puanı ile imdb’nin en iyi 250 listesinde 22. sırada yer alan film, rottentomatoes’da %90 taze olarak değerlendiriliyor.

3 milyon dolar bütçesi olan film 31 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

Filmin ruhunu çok iyi özetleyen tanıtım sloganları; “Kaçarsan öldün demektir… Kalırsan yine öldün demektir. Nokta”, “Kaçarsan seni bulurlar… Kalırsan seni çiğ çiğ yerler”, “Dövüşürsün ama hayatta kalamazsın… Koşarsın ama asla kaçamazsın”, “Film yaşanmış bir hikâyeye dayanmaktadır”, “Uyuşturucular, silahlar, müzik ve aşk.”

Runts çete elemanları (Caixa Baixa çetesi) bir sahnede öldürmek istedikleri insanların listesini yapıyorlar. Gerçekte Runtslar günümüzde Brezilyanın korkulu çeteleri olan CV (Comando Vermelho) ve Red Command ile aynı zamanda büyüyen çetelerden. Ve CV’nin elinde bir “öldürme listesi” olduğu biliniyor.

Çocuğun gerçek bir çete üyesi olma yolundaki en büyük adım olan, “savaş” öncesi yaptığı dua sahnesi gerçekte senaryoda yoktu. Çekimler sırasında yönetmen, çeteler arası yaşanan büyük çatışmalardan önce dua edildiğini söyleyip bu sahneyi çekim listesine ekledi.

Zé Pequeno rolünü oynayan Leandro Firmino, gerçekten de Tanrı Kent’te büyüdü ve aktör olmak gibi bir düşüncesi yoktu. Sadece film şirketinin yaptığı ses testine katılan arkadaşına eşlik etmek için onunla birlikte şirketin yolunu tutmuştu.

Buscapé’in (Alexandre Rodrigues) Marina (Graziela Moretto) ile konuşurken duyduğumuz, “o hiç sıcak banyoda yıkanmadı” sözü, aslında senaryoda yoktu. Rodrigues, kameraların kayıtta olmadığı bir an, Moretto’ya kendi hayatı hakkında bilgiler verirken senaryoya dâhil edilmesine karar verildi.

Knockout Ned’in (Mané Galinha) ilk kez birini öldürdüğü ve Tanrı Kent’te yaşayan bazı insanlar yanına gelip onu kutladığı sahnede Ned’i ilk tebrik eden kadın, gerçek Ned’in annesiydi.

Film, “çok tehlikeli” olduğu gerekçesiyle, Tanrı Kent’te çekilemedi. Onun yerine çekimler, daha az tehlikenin olduğu başka bir gecekondu mahallesinde yapıldı.

Amatör oyuncuların tamamı Brezilya’daki gecekondu mahallelerinden seçildi. Hatta Buscapé/Rocket (Alexandre Rodrigues) gibi bazı oyuncular olayların yaşandığı Tanrı Kent’liydi.

Kargaşada terliği kaybolan ve onu almaya gelen çocuk sahnesi, normalde senaryoda yoktu. Çekimde çocuk gerçekten de kaybettiği terliğini almaya gelmişti. Yönetmen olaylardaki çocuğun varlığını daha iyi vurgulayacağını düşünerek görüntüyü filmde kullandı.

Yönetmen bir konuşmasında kendisine, “eğer Rio’nun gecekondu mahallelerinde film çekmenin tehlikeli olduğunu bilseydi filmi yapamazdı” dendiğini söyledi.

Amerika’da yayınlanan filmin DVD kapağında, çete üyesi çocukların ellerindeki silahlar yok edilerek, elleriyle silah işareti yaptıkları görünümü verildi.

Yönetmen Fernando Meirelles filmin doğallığını sağlamak için çoğunlukla amatör ve tanınmamış oyunculardan kurulu bir ekip oluşturdu. Fakat Matheus Nachtergaele’nin beklenmedik bir şekilde, komedi macera filmi O Auto da Compadecida ile bir anda Brezilya’da büyük bir yıldız olması Meirelles’in canını sıktı. Tanrı Kent’teki rolünü oynamak isteyen Nachtergaele, bir çözüm arayan yönetmene ortadan kaybolacağını ve ününün filmi sekteye uğratmayacağı sözünü verdi. Nachtergaele ve birçok oyuncu, filmde daha gerçekçi oynayabilmek adına gerçek Tanrı Kent’te 3 ay yaşadılar.

Dip Not: 20 Şubat 2012’de yayımlandı, 31 Aralık 2014’de güncellendi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.