Dr. Strangelove: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (Garip Doktor veya Dr. Garipaşk: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim)

TÜR: Komedi. SÜRE: 95 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 1964. imdb: 8,4. Tomatometer: %99.

Dr. Garipaşk: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim; silahlanma, savaş, üst rütbeli askerler ve politikacılar üzerine son derece başarılı politik kara komedi filmi.

3 farklı rolde oynayan Peter Sellers’a şapka çıkartmamak ise imkansız!

Konu

Amerikalı general Ripper (Sterling Hayden), astlarını yukarıdan bir emir aldığına ikna ederek bombardıman filosuna Sovyetler Birliği’ndeki pek çok hedefe aynı anda nükleer saldırı düzenleme emri verir. Üsteki İngiliz değişim subayı Yüzbaşı Mandrake (Peter Sellers) ise Ripper’ın yalan söylediğini anlar ve onu caydırmaya çalışır.

Hakkında

Yapım Peter George’un Kırmızı Alarm adlı kitabından uyarlandı. Senaryoyu yazar Peter George, yönetmen Stanley Kubrick ve Terry Southern yazdı.

BAFTA’da En İyi İngiliz Filmi ödülünü kazanan Dr. Garipaşık, En İyi Film, Erkek Oyuncu (Peter Sellers), Yönetmen ve Senaryo dallarında Oscar’a aday gösterildi.

Drr. Garipaşık hem imdb’nin en iyi 250 hem de rottentomatoes’in en iyi 100 film listesinde yer alıyor.

1,8 milyon dolar bütçesi olan film Kuzey Amerika’da 9,4 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

Film için Grönland’ın havadan çekimlerini yapan kamera ekibi yanlışlıkla bölgede yer alan gizli bir Amerikan üssünü kayda aldılar. Bunun üzerine askeri yetkililer tarafından uçakları yere indirildi ve ekip Rus ajanı şüphesiyle gözaltına alındılar.

Film Amerika ve Rusya’nın savaş politikalarında gerçek değişimlere sebep oldu.

3 rolde oynayan Peter Sellers’a 1 milyon dolar ödendi. Bu rakam filmin toplam bütçesinin %55’ini oluşturduğu için Kubrick bu konuda, “6’nın bedeli olarak 3’üm var” diyerek şaka yaptı.

Filmin çekimleri 1963’ün bahar ve yaz aylarında yapıldı. İlk test gösterimi 22 Kasım 1963’te yapıldığı gün JFK suikasta uğradı. Yapımcılar böyle bir dönemde kara komedi filminin uygun düşmeyeceğini düşünerek yayın tarihini Ocak 1964’e ertelediler.

General Turgidson’un Savaş Odası’nda düştüğü sahne senaryoda yoktu. Oyuncu kazara yere düştü fakat kalkıp rolüne devam etti. Kubrick sahnede George C. Scott’ın değil canlandırdığı karakterin olduğunu düşünerek kurguda bu sahneye yer verdi.

Peter Sellers birçok repliğini doğaçlama olarak yaptı.

Pilot Kong hayati idame çantasının içinde yer alanları saydıktan sonra, “bunlarla Vegas’ta iyi bir hafta sonu geçirilebilir” diyor. Orijinal senaryoda Vegas yerine Dallas kullanılıyordu. Fakat John F. Kennedy’nin Dallas’ta suikasta uğraması nedeniyle sahnedeki yer adı sonradan Vegas olarak dublajlandı.

Kubrick nükleer savaşla ilgili 50’den fazla kitap okuyup araştırma yaptı.

Savaş Odası’ndaki bir sahnede yiyeceklerle dolu büyük bir yemek masası görünüyor. Aslında Kubrick filmin sonunda Ruslarla Amerikalıların bir pasta savaşı yapmalarını istiyordu. Fakat sonradan sahnenin çok komik olacağını ve filmin hiciv seviyesini düşüreceğini düşünerek bu fikrinden vazgeçti. Pasta savaşı sahnesi, yönetmenin 1999’daki ölümü üzerine Londra’daki özel gösterim sırasında ilk kez beyaz perdeye yansıtıldı.

Kubrick, rolünü abartılı oynamasını sağlamak için oyuncu George C. Scott’ı sürekli sinirlendirdi. Bu yüzden Scott bu filmden sonra bir daha Kubrick’le çalışmadı. Fakat oyuncu sonraları bu filimdeki oyunculuğunun kariyerinin en iyilerinden biri olduğunu ifade etti.

1960’ların en ileri teknolojileriyle üretilen B-52 bombardıman uçaklarının ayrıntıları ulusal güvenlik açısından oldukça gizliydi. Bu yüzden Pentagon filmin senaryosunu okuduktan sonra yapım ekibinin yardım isteğini geri çevirdi. Uçağın set tasarımcıları İngiliz uçak dergisinde yer alan tek bir B-52 kokpit fotoğrafından yararlanarak seti hazırladılar. Seti gören Amerikalı askerler kokpitin gerçeğine oldukça benzediğini söylediler. Kubrick yasal bir izin almadan yaptıkları bu set tasarımı nedeniyle FBI tarafından soruşturulacakları korkusunu yaşadı.

Kubrick oyuncuların kendilerini dünyanın kaderiyle oynayan bir poker oyuncusu gibi hissetmeleri için Savaş Odası’ndaki masa örtülerini yeşilden yaptırdı.

Dr. Strangelove’ın Alman ismi olan Merkwuerdigliebe aslında Merkwuerdige Liebe’nin eksik telaffuzu. Ki bu da Almancada “Strange Love” anlamına geliyor.

Savaş Odası yapılırken 1927 yapımı Metropolis’ten esinlenildi.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Kurguda silinen pasta savaşı sahnesinde başkan Muffley’in yüzüne bir pasta isabet ediyor ve başkan yere düşüyor. Bunun üzerine general Turgidson bağırarak, “Beyler! Cesur başkanımız gençliğinde vuruldu/düşürüldü!” diyor. JFK’in suikaste uğraması üzerine Kubrick garip bir şekilde suikastı çağrıştıran sözleri nedeniyle sahneyi yayınlamamaya karar verdi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.