TÜR: Biyografi, Dram, Tarih. SÜRE: 121 Dk. ÜLKE: Şili. YAPIM YILI: 2004. imdb: 7,8. Tomatometer: %89.

Pinochet’in Şili’de yaptığı askeri darbeden kısa bir süre öncesinde Santiago’daki özel bir okulda, fakir öğrencilerin zenginlerle bir arada eğitim görmesi için adım atılması ve yaşananları konu edinen Machuca, başarılı bir biyografik drama filmi.

Yapımın en özel yanlarından biri, çocukların, en azından bir “uyarı” alana kadar, etraflarında yaşanan olaylardan bağımsız olarak hareket edebilme yetilerinin güzel bir şekilde vurgulanması.

Konu

1973 Şili… Seçimle başa gelen sosyalist Salvador Allende hükümetinin iktidarda olduğu ve Pinochet’in askeri darbesinden kısa bir süre öncesi. Zengin ve fakir öğrencilerin bir arada okuması projesi kapsamında, özel bir okulda bir araya gelen fakir bir aileden gelen Machuca (Ariel Mateluna) ile zengin bir aileden gelen Gonzalo Infante’nin (Matias Quer) hayatları kesişir…

Hakkında

Senaryosunu Andrés Wood, Eliseo Altunaga, Roberto Brodsky ve Mamoun Hassan’ın yazdığı Machuca’nın yönetmen koltuğunda Andrés Wood oturuyor.

Yapım uluslararası film festivallerinde 18 dalda ödüle aday gösterildi ve bunların 6 tanesini kazandı.

Şili ve İspanya desteği ile 1,7 milyon dolar  bütçesi olan film, Şili’de iyi bir izlenme oranı yakalasa da, dünyada 3 milyon dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

1973 Şili Darbesi, 11 Eylül 1973 tarihinde sosyalist başkan Salvador Allende’nin devrilip General Pinochet’in iktidara geldiği askeri darbedir. Bu darbeyle dünyanın seçimle başa gelmiş ilk sosyalist hükümeti devrilmiş ve yerine 17 yıl sürecek bir diktatörlük kurulmuştur.

Şili’de yeni doğan sinema endüstrisi nedeniyle filmde çok az profesyonel oyuncu görev alıyor. Çocuk aktörler ilk kez kamera karşısına geçtiği için yönetmen çekimlerden önce 7 ay oyuncularla birlikte çalıştı.

Yapımın düşük bütçesi nedeniyle yapım sadece Pazar günleri çekildi.

Gonzalo’nun annesinin arkadaşının ufak çocuğa hediye ettiği kitap olan Yalnız Gezen (the Lone Ranger), bir Kızılderili’yle arkadaşlık kuran bir adamın hikayesini anlatıyor.

Film, yönetmen Andres Wood’un da okuduğu filmde konu edinen Aziz George Koleji’nin 1969-73 yılları arasında müdürlüğünü yapan Peder Gerardo Whelan’a adandı.

Yapım, Şili’nin En İyi Yabancı Dilde Film Oscar ödülüne adayıydı.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Filmdeki bir sahnede Gonzalo, şiddetli bir ses çıkararak geçmekte olan iki tane jet görüyor. Bu sahne darbe sırasında Şili başkanlık sarayını bombalayan askeri jetleri temsil ediyor. O gün ayrıca başkan Salvador Allende’nin Santiago’daki evi ve devlet radyo istasyonu da bombalandı.

1973’ün Ağustos ayında, darbeden 18 gün önce, bakan olan general Carlos Prats’ın yerine Salvador Allende tarafından Şili silahlı kuvvetler başkomutanlığına getirildi. Bunun üzerine askeri cuntanın başına geçti ve 11 Eylül 1973’te Başkan Allende’yi devirdi. Darbe sırasında ölen başkan Allende’nin ölüm nedeni asla kesinlik kazanamadı.

Darbeyi açık bir şekilde destekleyen ABD Başkanı Nixon’ın ulusal güvenlik danışmanı ve sonradan dışişleri bakanı olan Henry Kissinger darbe hakkında, “ülkesinin insanlarının sorumsuzluğu yüzünden bir ülkenin komünist olmasına seyirci kalamayız. Meseleler, Şilili seçmenlerin kararına bırakılamayacak kadar önemlidir” demiştir.