Taxi to the Dark Side (Karanlığa Taksi)

Taxi to the Dark Side

TÜR: Belgesel, Suç, Savaş. SÜRE: 106 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 2007. imdb: 7,8. rottentomatoes: %100.

11 Eylül’den sonra Amerika’nın, önce Afganistan ardından da Irak’ta yaptığı sınır ötesi harekâtlarda tutukladığı insanları sorgularken kullandığı işkence tekniklerini konu alan Karanlığa Taksi, oldukça iç burkucu, karanlık ama bir o kadar da başarılı bir suç savaş belgesel filmi.

Belgeselde, Afganistan’daki Bagram Hava Üssü, Irak’taki Ebu Gureyb hapishanesi ve Küba’daki Guantanamo’da yaşanan insanlık dışı uygulamaların, sorgulama tekniklerinin ve işkencelerin tüm ayrıntılarını, kimlerin emriyle ve nasıl uygulandığını, birinci ağızdan tanıklardan dinliyorsunuz.

Birçok sahne ve fotoğrafın büyük rahatsızlık verdiği belgeseldeki en ilginç bilgilerden biri, CIA’in Guantanamo’yu sorgulama tekniklerini geliştirmek için adeta bir laboratuvar gibi kullanmış olması.

Konu

Amerika’nın 11 Eylül’ün ardından Afganistan ve Irak’ta yaptığı sınır ötesi harekâtlarda tutukladığı kişileri sorgularken yaptığı insanlık dışı uygulamaları ve işkenceleri konu alan belgeselin çıkış noktası, bombalı bir saldırıyı düzenleyen iki kişiyi arabayla taşıdığı gerekçesiyle tutuklanan ve 5 gün içinde ölen Afgan taksi şoförü Dilawar.

Hakkında

Karanlığa Taksi’yi Alex Gibney yazıp yönetti.

Yapım, En İyi Belgesel Oscar’ının sahibi oldu.

Belgesel Amerika’da sadece 280 bin dolar gişe hasılatı elde etti.

Ivır Zıvır

Yönetmen Alex Gibney, En iyi Belgesel Oscar’ını kabul konuşmasında, “Bu ödülü bizlerle birlikte olmayan iki kişiye adıyorum. Biri genç Afgan taksi şoförü Dilawar, diğeri ise bahriyeli bir asker olan ve her şeyin kanunlar çerçevesinde olması gerektiğine olan inancı nedeniyle bu belgeseli yapmakta beni zorlayan babam. Belki bir umut, Amerika’yı karanlık bölgeden aydınlığa hep beraber taşıyabiliriz” dedi.

Bush yönetimini oldukça sert bir şekilde eleştiren ve suçlu ilan eden Karanlığa Taksi, Bush döneminde yayınlandı ve En İyi Belgesel Oscar’ını kazandı.

Belgeseldeki anlatıcı görevini, filmin yazarı ve yönetmeni olan Alex Gibney üstlendi.

Yapımın ilk gösterimi Nisan 2007’de Tribeca Film Festivali’nde yapıldı ve yarışma bölümünde En İyi Belgesel ödülünü kazandı.

Discovery Channel, Haziran 2007’de belgeselin yayın haklarını satın aldı. Fakat Şubat 2008’de, ABD Başkanlık seçimi sürecinde belgeselin tartışmalı içeriğinin kanalın seyirci profiline darbe vuracağı düşüncesiyle televizyondan yayınlamayacağını duyurdu. Aynı dönemde HBO, belgeselin yayın haklarını satın alıp Eylül 2008’de yayınlayacağını duyurmasının ardından Discovery Channel, ivedi bir şekilde 2009’da (yani Bush’un görevinden ayrılmasının ardından) belgeseli yayınlayacağını duyurdu. Bu açıklamanın bir sebebi de, yönetmen Gibney’in Mart 2008’deki Oscar töreninde En İyi Belgesel ödülünü kazanması durumda yapacağı kabul konuşmasında, kanaldan kötü bir şekilde bahsetme olasılığının endişesiydi.

Belgesel, 8-18 Ekim 2007 tarihinden başlamak üzere 30 farklı ülke televizyonunda yayınlandı. BBC, 106 dakikalık belgeselde sansür uygulayarak 79 dakikasını yayınladı.

Yapım, rottentomatoes’un en iyi 100 belgesel listesinde üst sıralarda yer alıyor.

Dip Not: 4 Mayıs 2014’de yayımlandı, 30 Temmuz 2015’de güncellendi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.