Jurassic Park 3D

Jurassic Park 3D

TÜR: Macera, Bilim Kurgu, Gerilim. SÜRE: 127 Dk. ÜLKE: Amerika. YAPIM YILI: 1993. imdb: 8,0. rottentomatoes: %93.

Steven Spielberg’in, bilimsel gerçeklere uygun bir kurguyla dinozorlara yeniden hayat verdiği Jurassic Park, son derece başarılı bir bilim kurgu gerilim filmi.

Filmin 20. yıl anısına 5 Nisan 2013’de piyasaya sürülen üç boyutlu versiyonunu izlemek ayrıca çok keyifli.

Konu

John Hammond (Richard Attenborough), Costa Rica yakınlarındaki tropik bir adada, klonladığı birçok farklı tür dinozorun yaşadığı bir park kurmuştur. İşçilerden biri Velociraptor türü bir dinozor tarafından öldürülünce yatırımcılar projeden kuşku duymaya başlar. Bunun üzerinde Hammond, parkın güvenini ve yatırımların devamını sağlamak için, dinozor uzmanı Allan Grant (Sam Neill), bitki bilimci Ellie Sattler (Laura Dern), avukat Donald Gennaro (Martin Ferrero), matematikçi Ian Malcolm’dan (Jeff Goldblum) ve iki torunundan oluşan bir grubu parkın ilk ziyaretçileri olarak ağırlamaya karar verir. Başlarda güzel başlayan gezi, bir süre sonra gerilimli bir hikâyeye dönüşür.

Hakkında

Michael Crichton’un 1990’da yayınladığı aynı adlı romanından David Koepp ile birlikte senaryolaştırdığı Jurasic Park’ın yönetmen koltuğunda Steven Spielberg oturuyor.

Yapım, En İyi Görsel Efekt, En İyi Müzik Kurgusu ve En İyi Müzik dallarında Oscar ödüllerinin sahibi oldu.

8,0 ortalama puanı ile imdb’nin en iyi 250 film listesinde yer alan film, rottentomatoes’da %93 taze olarak değerlendiriliyor.

63 milyon dolar bütçesi olan yapım, 1 milyar dolar gişe hasılatı elde ederek, yine Spielberg’in yaptığı E.T.’yi (E.T. the Extra-Terrestrial) geçerek en fazla gişe hasılatı yapan film olmayı başardı. Yapımı 4 yıl sonra Titanik (Titanic) geçebildi.

Ivır Zıvır

T-Rex’in cam tavanlı arabaya saldırdığı sahnenin çekimleri sırasında camın kırılmaması gerekiyordu. Fakat kırıldı. Bu yüzden çocukların çığlıkları birebir gerçek.

Tiranozor’un kükremesi, köpek, penguen, kaplan, fil ve timsah seslerinin bir karışımından oluşturuldu.

Filmde kullanılan dev T-Rex maketi yağmurdan ötürü sıklıkla bozuluyordu. Yapımcı Kathleen Kennedy, “T-Rex zaman zaman bozuluyor ve bizi korkutuyordu. Mesela biz akşam yemeği yerken T-Rex aniden canlanıyordu. İlk başlarda neler olduğunu anlamadık ve herkes çığlıklar atıyordu. Sonraları yağmurun sorunlar yarattığını bulduk” dedi.

Film ve kitabın dinozorlar hakkında ürettiği ilginç bilgiler, paleontolojiye olan ilgiyi arttırdı ve ilgili bölümün öğrenci sayılarında rekor yükselme sağladı.

Harrison Ford’a Dr. Alan Grant rolü teklif edildi fakat ünlü oyuncu, karakterin kendisine uygun olmadığını düşünerek teklifi geri çevirdi. Filmi izledikten sonra, doğru karar verdiğini ifade etti.

Crichton’un kitabı yayınlamadan önce aralarında Tim Burton – Warner Bros ve Richard Donner – Sony Pictures’ın da bulunduğu birçok yönetmen ve film şirketi hakları almak için teklifler sundular. Spielbeg ve Universal Stüdyoları, hem romanın haklarını satın aldı, hem de Chrichton’la 500 bin dolar karşılığında uyarlamasını yapması konusunda anlaşma sağladı.

25 ay süren bir hazırlık evresinden sonra çekimlere 24 Ağustos 1992’de Hawaii’de başlandı. 11 Eylül’deki kasırga yüzünden çekimlere ara verildi. Ama bu sırada çekilen bazı görüntüler filmdeki fırtına sahnelerinde kullanıldı.

Steven Spielberg, tüm oyuncu kadrosuna imzalı birer Velociraptor figürü hediye etti. Dinozor oldukça korkutucu görünüyordu. Ariana Richards, odasında duran figürün eve gelenleri şoke ettiğini ve bir nevi “kapı koruyuculuğu” yaptığını söyledi. Jeff Goldblum’ın figürü evinin en değer verdiği parçalardan biri oldu. Laura Dern, Raptor’u bebeğinin beşiğine koyduğunu ve oğlunun biraz büyüyüp onu ilk fark ettiğinde, daha önce hiç olmadığı kadar çok ağladığını, bu yüzden de, bir gün ikisinin arkadaş olacağını umut ederek, başka bir yere koyduğunu söyledi.

Arabadaki bir bardak suyun, dinozorun adımlarıyla birlikte titrediği sahne, bardağın altına bağlanan bir gitar telinin oynatılmasıyla elde edildi.

Dennis Nedry’nin (Wayne Knight), kontrol odasında göründüğü ilk sahnede, monitörlerin birinde Spielberg’in meşhur filmi Jaws oynuyor.

T-Rex sahnelerinin birinin çekiminde, Steven Spielberg elindeki megafonla birden dinozor gibi kükredi ve tüm çekim ekibinin yıkılmasını sağladı.

Steven Spielberg, Velociraptorların 3 metre uzunluğunda olmasını istedi ki bu, teknik ekibin düşündüğünden daha büyük bir rakamdı. Film çekimleri sırasında paleontolojistler, 3 metre boyundaki raptorların, Velociraptor değil Utahraptors olduğunu ortaya çıkarttılar.

Film, 11 Haziran 1993’te gösterime girdi ve 47 milyon dolar gişe hasılatıyla ilk hafta rekorunu kırdı. Senarist David Koepp, “o günlerde New York’taydık ve ‘neler oluyor’ diye bakmak için Ziegfeld sinemasına doğru yürüdük. Vardığımızda bir adam, ‘bayanlar ve baylar, Jurrassic Park için saat 7 seansımızın tüm biletleri tükendi’ diye bağırdı ve kalabalıktan büyük bir ‘ööf!’ sesi yükseldi. Sonra, ‘ayrıca saat 10 seansı için de biletler tükendi’ dedi ve kalabalık bir kere daha ve daha yüksek sesle ‘öff!’ diye tepki verdi. Ve adam ardından, ‘cumartesi gecesi 7 ve 10 seansları da doldu’ dedi. İşte o an, uzman olmadığımı ama bunun iyi bir şey olduğunu düşündüm” dedi.

Hawaii’de yaşanan Iniki kasırgası sırasında tüm çekim ekibi otelde beklemek zorunda kaldılar. Bu arada Richard Attenborough’da otelde kalıyordu ve olaylar sırasında sürekli uyudu. Sonrasında “bunu nasıl yapabildiniz?” diye soran birine, “çocuğum biz hava saldırısından kurtulduk!” diye cevap verdi.

Richard Attenborough, yaklaşık 14 yıllık bir aradan sonra kamera karşısına geçti. Oyuncu en son 1979’da İnsan Unsuru’nun (The Human Factor) kadrosunda yer almıştı.

Filmde, bir Triceratopsun hasta olduğunu görüyorlar ama nedeni hakkında net bir açıklama yapılmıyor. Michael Crichton’un romanında ve senaryoda aslında bu konuda bir açıklama bulunuyor. Stegosaur ve Triceratopsların yedikleri besinleri öğütecekleri dişleri yoktu. Bu yüzden, besinleri sindirebilmek için uygun taşları yutarak midelerini “taşlığa” çeviriyorlardı. 6 hafta sonra midedeki bu taşlar işlevsiz hale geliyor ve dinozorlar onları kusarak dışarıya atıyorlardı. Hayvanın taşla birlikte yediği bir başka şey de, midesindeki sindirime yardımcı olan bir tür “berry”di. Dinozor, taş ve berryleri kustuğu için, Ellie hayvanın dışkısında onların izine rastlayamıyordu.

Speilberg, filmin gişe ve karından yaklaşık 250 milyon dolar gelir elde etti.

Film yayınlandıktan yıllar sonra, Velociraptor’a ait bir fosilde, dersinin tüylü olduğu keşfedildi. Bu da filmde Grant’ın onların kuştan evrimleştikleri yönündeki imasının doğru olduğunu kanıtladı.

Triceratops’un dışkısı hiç de kötü kokmuyordu. Çünkü kil, çamur ve samandan yapılmış ve üzerine bal ve papaya posası serpiştirilerek sineklerin gelmesi sağlanmıştı.

Michael Crichton, senaryonun kitap içeriğinin yaklaşık %10-20’lik bir kısmını içerdiğini söyledi.

Filmde dinozorlar toplam 15 dakika görünüyorlar. Bunun 9 dakikasında maket, 6 dakikası ise bilgisayar efekti olarak yer alıyorlar.

Kitap 1990’da yayınlandı ama filmin yapım aşaması Michael Crichton’un taslaklarıyla 1989’da başladı.

Filmin başında Alan Grant ve Ellie Sattler, Montana’da bir Velociraptorun fosilini gün yüzüne çıkarıyor ardından da Park’ta canlısını görüyorlar. Filmde dinozorun uzunluğu yetişkin bir insan kadar olsa da, gerçekte Velociraptorların boyu ancak yetişkin bir insanın yarısı kadardı. Ayrıca türün fosilleri genellikle Asya’da bulunmuştu ve hiç Montona’da izine rastlanmamıştı. Bu hatanın en büyük sebebi filmde bahsi geçen türün aslında Velociraptor değil Deinonychus olmasıydı. Michael Crichton romanında kullandığı dinozorlar hakkında birçok bilgiyi ünlü paleontolojist Gregory Paul’un “Dünyanın Dinozorları” adlı kitabından almıştı ve ona göre Velociraptor ve Deinonychuslar aynı türden geliyorlardı. Bu teori film yapılmadan önce düzeltildi fakat filmdeki isimler düzeltilmedi.

Ian Malcolm (Jeff Goldblum), filmde sadece siyah giyiniyor ve bunu Ellie Sattler’a, “ne giyeceğimi düşünmeye zaman harcamamak için sadece siyah veya gri renk kullanıyorum” diye açıklıyor. Goldblum, 1986 yapımı Sinek’te (The Fly) canlandırdığı karakter de aynı nedenle tek renk giysi giyiyordu.

Steven Spielberg, karakterlerin T-Rex’i ilk kez gördükleri an yaşadıkları korkuyu izleyicilerin de hissetmesi için, o anı arabanın içinden beyaz perdeye yansıttı.

Bebek Triceratops, efekt çalışanları tarafından yaklaşık bir yılda tasarlandı ve çocuklardan birinin üzerine binip gezmesi sağlandı. Fakat Spielberg, filmin ana temasını mahvedeceğini düşünerek sahneyi kullanmamaya karar verdi.

John Williams, filmin tema müziğini Şubat 1993’te besteledi ve bir ay içinde kaydetti. Williams, müziğin, korkutan, merak uyandıran ve aynı zamanda canlı dinozorları görmenin yoğun mutluluğunu hissettirmesini istedi.

***Filmle İlgili İçerik / Spoiler Uyarısı***

Wayne Knight, Nedry’nin ölmeyi hak ettiğini biliyordu ama onun canını sıkan, ölüm anının beyaz perdede yer almamasıydı. Oysa romana göre Nedry’nin kan dondurucu bir şekilde kafası kopartılıyordu.

Samuel L. Jackson, Arnold’un ölüm sahnesinin çekimi için Hawaii’ye uçtu. Fakat kasırganın seti darmaduman etmesi yüzünden sahnenin çekilmemesine karar verildi. Bu yüzden filmde sadece oyuncunun kopuk eli yer alıyor.

Romana göre John Hammond, Procompsognathid tarafından öldürülüyordu fakat filmde bu kullanılmadı. Bu sayede devam filminde karakter yer alabildi.

Orijinal senaryoda, Gennaro ve Malcolm tek bir karakterdi ve Muldoon filmin sonunda hayatta kalıyordu. Kitaba göre ise, Gennaro ve Muldoon kurtuluyor, Hammond ve Malcolm ölüyordu.

T-Rex’in “günü kurtardığı” sahne, Steven Spielberg’in, onu filmin kahramanı yapmaya karar vermesinin ardından eklendi.

Filmde toplam 5 kişi ölüyor.

Dip Not: 26 Mayıs 2013’de yayımlandı, 26 Mayıs 2015’de güncellendi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.